Rozwiązaniem problemów jest systematyczne czyszczenie instalacji. Nie jest to w dzisiejszych czasach tak pracochłonne ani kosztowne dzięki nowoczesnym rozwiązaniom chemicznym. Ważna jest systematyka i niedopuszczenie do całkowitego zablokowania systemu. Preparaty czyszczące są łatwe w użyciu a przede wszystkim skuteczne. Nowoczesna technologia, doświadczenie i praktyka największych producentów środków czyszczących w europie pozwala na skuteczne i optymalne dobranie środka do rodzaju instalacji w zależności od rodzaju materiału z jakiego jest wykonana oraz czasu jej eksploatacji. Nie wymaga to demontażu instalacji a w wielu przypadkach proces czyszczenia można wykonać bez specjalistycznego sprzętu oraz on-line czyli podczas normalnej pracy systemu. Wszystkie zanieczyszczenia w postaci kamienia kotłowego, osadów i szlamu można usunąć poprzez chemiczne czyszczenie instalacji, co pozwoli na przywrócenie jej wydajności. Można czyścić poszczególne elementy instalacji: sam kocioł czy wymienniki za pomocą specjalistycznych pomp płuczących lub kompletne instalacje w systemie normalnej pracy układu lub za pomocą pomp czyszczących.
Całkowity proces składa się z następujących po sobie operacji:
• płukania wodą w celu usunięcia luźnych osadów nie związanych na stałe z instalacją
• płukania z użyciem łagodnych środków czyszczących – zastosowanie takiej kąpieli ma na celu usuniecie jedynie osadów najłatwiej rozpuszczalnych i uniknięcie zbyt intensywnego reagowania z instalacją – nowe instalacje, lub
• płukania roztworem środków silniejszych z dodatkiem inhibitora, cyrkulacja roztworu (przy ewentualnym podgrzewaniu) aż do momentu usunięcia zanieczyszczeń i stabilizacji stężenia,
• rozcieńczania kąpieli poprzez spuszczanie roztworu i doprowadzaniu świeżej wody do zbiornika, płukania aż do całkowitego usunięcia resztek roztworu,
• neutralizacja i pasywacja powierzchni,
• płukania ostatecznego oraz napełnienia instalacji z użyciem odpowiedniego inhibitora
Preparaty czyszczące dzielą się na kilka rodzajów w zależności od ich właściwości i możliwości stosowania:
- Środki łagodne, bezkwasowe do stosowania w trakcie pracy systemu:
• Do nowych instalacji przed oddaniem do użytku stosowane w celu neutralizacji lutów, topników, olejów technicznych (z grzejników i rur) i innych zanieczyszczeń chemicznych. (Np: Fernox Cleaner F3)
• Do Istniejących instalacji wodnych – do usuwania rdzy, złogów korozyjnych, lekkich osadów mineralnych i luźnych substancji takich jak szlam i zanieczyszczeń będących (Np: Fernox Cleaner F5)
• Do stosowania ze starszymi systemami C.O., których stan uniemożliwia stosowanie kwasów.
- Środki łagodne ale o większej skuteczności działania na bazie kwasów do stosowania w trakcie pracy systemu:
• Do stosowania w nowych i starszych instalacjach bez ryzyka przecieków.
• Rozpuszczają szlam i lekkie osady ułatwiając usunięcie ich z instalacji.
• Zawiera substancje rozpuszczające warstwę osadu i przetwarzające szlam w postać łatwą do wypłukania.
• Wymagają płukania instalacji po czyszczeniu.
- Środki silne o dużej skuteczności działania na bazie kwasów do stosowania ze specjalistycznym sprzętem – pompami czyszczącymi. (np: Fernox DS-40)
• Usuwają produkty korozji, twarde osady, szlam i osady mineralne (kamień kotłowy) z urządzeń chłodniczych i systemów centralnego ogrzewania.
• Możliwość stosowania “na zimno” – bez konieczności nagrzewania systemu.
• Do czyszczenia należy używać pomp czyszczących.
• Do stosowania w instalacjach z każdego materiału z wyjątkiem aluminium.
Preparaty te są wysoce skuteczne ale też ich stosowanie musi być monitorowane gdyż w przypadku starych instalacji może dojść do miejscowych przecieków.
Przy bardzo starych instalacjach należy wiedzieć, że idealne ich wyczyszczenie może się wiązać z ich rozszczelnieniem. Często stara (głównie stalowa) instalacja może się „trzymać” dzięki osadom a ich wyczyszczenie może powodować przecieki i konieczność wymiany części instalacji.
Większość preparatów do czyszczenia „on-line” nie jest agresywna i bezpieczna dla powierzchni instalacji, kotła czy grzejników. Ma określone spektrum działania ukierunkowane głównie na osady wapniowe i różnego rodzaju tlenki. Czyszczenie nie trwa tak szybko jak za pomocą pompy ale jest mniej kosztowne i można je wykonać samemu. W zależności od rodzaju użytego środka czyszczącego czyszczenie trwa około tydzień do dwóch. Im instalacja częściej i mocniej pracuje tym czyszczenie jest szybsze i efektywniejsze dlatego taki proces powinno się przeprowadzać jeszcze w czasie okresu grzewczego co nie generuje dodatkowych kosztów – czyszczenie latem to grzanie całej instalacji. Po czyszczeniu należy spuścić całą wodę z instalacji a następnie ją wypłukać napuszczając świeżej wody i na kilka czy kilkanaście minut włączyć system.
Preparaty silne do stosowania z pompami czyszczącymi wymagają więcej uwagi. Często wymogiem jest neutralizacja preparatu specjalnym środkiem neutralizującym oraz kilkukrotne płukanie instalacji po zakończeniu czyszczenia.
Stosowanie inhibitorów korozji.
Każdą wyczyszczoną i przepłukaną instalację trzeba zabezpieczyć przed nowymi osadami, zanieczyszczeniami i korozją poprzez użycie inhibitora – odpowiedniego do zastosowanych w instalacji materiałów z głównym uwzględnieniem elementów miedzianych i aluminiowych.
Inhibitory korozji tak w nowych jak i starych instalacjach po czyszczeniu to konieczność.
Inhibitory korozji firmy Fernox – Protector F1 oraz Filter Fluid + Protector zapobiegają korozji elektrolitycznej (tlenowej) i galwanicznej (bimetalicznej) regulując pH wody.
– Zabezpieczają instalacje pasywacją anodową tworząc warstwę ochronną na powierzchni metali.
– Zapobiegają odkładaniu się kamienia, osadów mineralnych i zgorzeliny co zabezpiecza przed awariami i głośną praca kotła.
– Eliminują skażenie biologiczne.
– Chronią grzejniki, pompy, zawory TRV, itp. – zwiększając żywotność systemu.
Inhibitory korozji działają na zasadzie pasywacji anodowej. W rezultacie procesu elektrochemicznego inhibitory, w wodzie z płynem chroniącym, kierują się do anody i katody i są chemicznie absorbowane na powierzchni. Powstająca w ten sposób warstwa tworzy barierę, która efektywnie izoluje anodę od wody w obiegu i od kontaktu z katodą. Zwalnia to prędkość korozji do niewielkiego poziomu, przeważnie o 100 lub 1000 razy mniejszego w porównaniu do korozji w wodzie bez płynu chroniącego. Warstwa pasywna jest poddawana ciągłemu przerywaniu i rekonstrukcji i jej obecność zależy od ciągłej obecności w wodzie inhibitora, którego zadaniem jest naprawa warstwy pasywnej. Jeżeli zabraknie inhibitora, przerwana zostanie także ochrona przed korozją i to w bardzo krótkim czasie. Zazwyczaj atakowana jest najbardziej anodowa część elementu, na przykład naprężona spoina w grzejniku lub w szczelinie. Prędkość korozji na całej powierzchni może być bardzo mała, ale może być bardzo duża w danym miejscu, powodując perforację metalu w tym punkcie.
Regulowanie poziomu pH w celu hamowania korozji żelaza i stali.
Odczyn kwasowy lub zasadowy (pH) wody instalacyjnej odgrywa znaczącą rolę w korozji metali. Żelazo i stal szybko korodują w środowisku kwasowym, ale wolno w zasadowym. Na szybkość korozji ma wpływ rodzaj produktu korozji utworzonego w różnych warunkach pH. W otoczeniu zasadowym, żelazo i stal, korodują, aby utworzyć magnetyt Fe3O4, który tworzy pół chroniącą warstwę na powierzchni metalu, która zwalnia prędkość korozji. Stal jest głównym materiałem, który należy chronić. Inhibitory mają za zadanie zmieniać (buforować) pH na obojętne lub lekko zasadowe, co sprzyja zwolnieniu prędkości korozji. Buforowanie zapewnia tolerowanie zarówno dodatków kwasowych jak i zasadowych, bez zmiany pH.
Regulowanie poziomu pH w celu hamowania korozji aluminium.
Aluminium jest metalem często wykorzystywanym w budowie kotłów i grzejników. Jest metalem aktywnym, dzięki zupełnie nierozpuszczalnej powłoce tlenkowej, która tworzy się natychmiast na powierzchni metalu w zetknięciu z powietrzem lub w neutralnym środowisku wodnym. Jednak skrajne warunki kwasowości lub zasadowości powodują rozpuszczenie ochronnej powłoki tlenkowej i gwałtowne korodowanie. Inhibitory skutecznie zatrzymują ten proces a ponadto skutecznie zapobiega zjawisku zarastania rur miedzianych w instalacjach C.O. tym samym instalacja utrzymana jest w wysokiej sprawności przez długie lata.
Powody zanieczyszczenia instalacji c.o – czytaj tutaj
